Sunday, April 13, 2014

बाळाचे आगमन एक अविस्मरणीय अनुभव.

आता लग्न झालय आतातरी स्वत: ला बदला… जरा जबाबदारीने वागा !
आता बाप होणार आहात आतातरी बदला… जरा जबाबदारीने वागा !
ही असली वाक्ये आता ऐकून चोथा झाली आहेत खरतर, त्यांच आता काहीच वाटत नाही म्हणून ’कोडगे’ हि उपाधी देखील पटकवून झाली आहे. तरीदेखील जबाबदारीची जाणीव म्हणजे नक्की काय आणि ती कशी असली पाहिजे हे अजून तरी मला उमगले नव्हते. पण अत्यंत आनंदाबरोबरच  अचानक जाबाबदारी/काळजी असल्या शब्दांच्या जवळ जाणारी एक ’भावना’ मला त्या दिवशी जाणवली. बाळाच्या आगमनाची चाहूल लागली तेव्हाच सा-या घरी आनंदाच वातावरण झाल होत व त्याची तयारी देखील सुरू झाली होती. सौ. ना डॉ. कडे चेकअपसाठी घेवून जाणे, वेळोवेळी करावी लागणारी सोनोग्राफ़ी हे सगळ तर आता सौ. आणि माझा नित्यक्रम झाला होता. डिलेव्हरी ची तारीक १३,१४ एप्रील असल्याने तसा आजून आठवडा शिल्लक होता, त्यामूळे आज देखील फ़क्त साप्ताहीक तपासणी ला आलो होतो. तपासणी झाली आणि डॉ. साहेबांनी पून्हा केबीन मधे बोलवून घेतले. ’बाळाची वाढ पूर्ण झाली आहे पण डोक अजूनही वरच्या बाजूलाच आहे आणि पोटातल्या पाण्याची पातळी त्या मानाने खूपच कमी झाली आहे. एकंदरीत पाहता नैसर्गीक प्रसूती होणे जरा अवघडच आहे, लवकरात लवकर आपण ‘सिझर’ केलेले बरे.’ डॉ. चे बोलणे पूर्ण होईपर्यंत सौ. च्या चेह-यावर जरा काळजीची छटा दिसली आणि माहित नाही पण त्या काळजी ची भावना मलाही नकळत जाणवली. घरी बोलून फ़ोन करतो असे सांगून आम्ही दवाखान्यातून बाहेर पडलो.घरी आल्यावर सर्वांशी चर्चा झाली आणि अगदी पुढचाच म्हणजे ८ एप्रील २०१४ हा ’रामनवमी’ चाच दिवस पक्का करण्यात आला. लगोलग डॉ. ना फ़ोन करून पुढील तयारीची विचारपूस करून घेतली आणि तयारी पूर्ण केली.
सौ. ची काळजी तर आता तिच्या चेह-यावर स्पष्ट दिसत होती. मलाही तशी काळजी वाटत होती पण आपल्याला असलेली चिंता न दाखवता तीची काळजी दूर करणे आवश्यक असल्याने तिला आधार देणे आता सुरू होते. आजची रात्र, फ़क्त आजची रात्र आणि उद्या.... उद्या मी ’बाप’ बनणार होतो. रात्रीची झोपदेखील मला फ़क्त उद्याचीच स्वप्ने दाखवत होती. एरवी ढाराढूर घोरत पडणारा मी सकाळी काय होईल, सगळ व्यवस्थीत पार पडेल न, फ़ार त्रास तर नाही होणार ना हिला, होणारे बाळ कसे असेल, मुलगा का मुलगी ? अश्या अनेक प्रश्णांनी मनात केलेल्या गर्दीमूळे निटसा झोपू शकत नव्हतो. पण उत्तर मात्र या कशाचेच सापडत नव्हते. सौ. ना देखील काहिच विचारता येत नव्हते. फ़क्त “सर्व काही व्यवस्थीत पार पडेल, तू काही काळजी करू नकोस” या एकाच आधारावर ती आज झोपी गेली होती. लहानपणी शाळेच्या ट्रीप ला जायच्या आधल्या रात्री जशी झोप लागता लागत नसे अगदी तशीच अवस्था आजदेखील होती. उद्याचा उगवणारा सूर्य माझ्यासाठी नेहमीसारखा नसून काही वेगळा होता हे मला जाणवत होते.
आज रामनवमी होती. सकाळीच उठून रामरायचे स्मरण कधी नव्हे ते न चूकता केले. सकाळची पोटभर न्याहरी उरकून सूनबाईंच्या हातावर दही देण्यात आले आणि आम्ही निघालो.पुढच्या काही तासात माझ्या आयुष्यातला सर्वात मोठा क्षण माझ्यासमोर येणार होता.कदाचीत मला जबाबदारीची जाणीव करून देणारा तो क्षण आता अगदी समीप येवून थांबला होता.एका बाजूला होणारा आनंद आणि दुसरीकडे वाटणारी थोडी काळजी या दोन्हीची सांगड घालणे मनाला तितकस जमत नव्हत.पण आनंदाच्या क्षणांची चाहूल देखील एक वेगळाच आनंद घेवून येते याची आज पहिल्यांदाच प्रचिती येत होती. चक्कपणे कोणतिही गडबड न करता मी शांत होतो. दवाखान्यात डॉ., नर्सेस यांच्यां बोलण्याकडे बारीक लक्ष देत होतो, दीर्घ श्वास घेत सगळ सुरळीत पार पडेल अस स्वत:च्या मनाला पटवत होतो.उगाचच आपल्यावर फ़ार मोठी जबाबदारी आहे ही भावना आज प्रथमच नकळपणे मला जाणवत होती. पण एकीकडे होणा-या आनंदाला दुसरीकडे काळजीची एक छोटी किनार होती कारण आता तिला शस्त्रक्रियेकरता आत नेले होते. गेले काही महिने एकेक करत मोजत असलेले दिवस आठवू लागले, घरातल्या जेष्ठांनी कैक महिने अगोदर पासून सुरू केलेली तयारी आठवली. आमची पहिली भेट, लग्नात रूपांतरीत झालेल आमच प्रेम, त्यासाठे केलेले खटाटोप हा सगळा प्रवास डोळ्यांसमोर तरळून गेला. लग्नानंतरचा तो प्रत्येक क्षण आता आठवत होता, ज्यात दडलेल्या भावना कळतनकळत आजच्याच दिवसाची वाट बघत होत्या. पुढच्या काही मिनीटांतच आमच्या नात्याला कायमस्वरूपी घट्ट करणारी आणखी एक ‘वीण’ साक्षात परमेश्वराने बांधयला घेतली होती. मी बाबा बनणार होतो. घरातले सर्वजण शांत बसलेले बघून मी पण शांतच असल्याचे भासवत होतो पण मनात ’सध्याच्या या क्षणांची काळजी आणि येणा-या क्षणांची एक अनामिक ओढ होती.’एकीकडे हिला फ़ार त्रास तर होत नसेल ही काळजी तर दुसरीकडे येणा-या नव्या पाहुण्याच्या आगमनाची चाहूल मला शांत बसू देत नव्हती. दवाखान्याच्या व्हरंड्यात माझ्या येरझ-या सुरू होत्या नव्हे त्या जरा वाढल्याच होत्या.आणि अचानक तो क्षण समोर आला.

आतून एक नर्स एक गोजीरवाण रडणार बाळ घेवून बाहेर आली आणि माझ्या समोर धरत ’मुलगा झाला’ अस म्हणाली. खर सांगायच तर त्या नंतरच्या २ मिनीटात काय झाल हे मलाच आठवत नाही. मी हवेत होतो का जमिनीवर हे देखील मला समजले नव्हते. काही क्षणापूर्वी या जगात आलेल तान्ह बाळ मी प्रथमच पहात होतो. आणि ते बाळ माझ आहे या गोष्टीचा आनंद आता गगनात मावत नव्हता. नाळेपासून वेगळ्या केलेल्या त्या गोंडस जिवाची ‘नाळ’ आता माझ्याशी, माझ्या जीवनाशी, माझ्या आयुष्याशी बांधली गेली होती... अगदी कायमची ! केवळ काही निमिटे वय असलेला माझा मुलगा साक्षात माझ्या समोर दिसत होता. शब्दात व्यक्त न करता येणा-या त्या आनंदात मला आता ‘तिची’ खूप प्रकर्षाने आठवण येत होती. कधी एकदा ती समोर दिसतीये आणि माझा हा आनंद द्विगुणित होतोय अस मला झाल होत. तिच्या प्रतिक्षेने अता मी पुरता बैचैन झालो होतो. तिची प्रकृती कशी असेल याची काळजी होती. थोड्याच वेळात तिला देखील बाहेर आणल गेल. शस्त्रक्रियेची वेदना जरी शरीराला होत असली तरी मातृत्वाचे ते सुख मी तिच्या डोळ्यात बघत होतो, अनूभवत होतो. दोघांनाही सुखरूप बघून मला जे समाधान आणि आनंद मिळाला तो शब्दात सांगणे माझ्यासाठी केवळ अशक्य असल्याने मी शांतपणे त्या दोघांनकडे एकवार बघीतले आणि इतकावेळ त्या आनंदा बरोबर जी काळजी, हुरहूर, चिंता लागून होती ती एकदाची निघून गेली आणि मागे राहिला होता तो केवळ आनंद, अत्यांनंद, उत्साह आणि समाधान. त्या समाधानाच्या क्षणी कुण्या लेखकाचे कुठेतरी वाचलेले ते वाक्य अचानक आठवले आणि आज प्रथमच मलाही त्या वाक्याचा ‘प्रत्यय’ आला... “कोण म्हणत फ़क्त बाळंतीण सुटते, बाहेर ताटकळत उभा असलेला बाप पण हळुहळू सुटत असतो !”  

भेटा अथवा लिहा (शक्यतो भेटाच)
निलेश गो. वाळिंबे